Çin Ticaret Bakanlığı, Kanada’nın Çin’den ithal ürünlere uyguladığı gümrük tarifelerinin artışı ve devlet sübvansiyonlarından seçici olarak dışlama uygulamaları nedeniyle bir soruşturma başlattı. Bu soruşturma, gümrük tarifelerinin yanı sıra, Çin ürünlerinin devlet sübvansiyonları ve teşvik programlarından dışlanmasının da inceleneceği anlamına geliyor.
Soruşturmanın Süreci
Açıklamalara göre, soruşturma süreci genellikle 3 ay sürüyor; ancak özel koşullarda bu süre uzayabilir. Kanada’nın, bu süreç içerisinde 30 gün içinde hükümetler arası müzakere talebinde bulunma hakkı da bulunuyor. Bu durum, iki ülke arasında potansiyel bir diplomatik çözüm sağlanabilmesi için bir fırsat oluşturuyor.
İlk Defa Gündeme Gelen Bir İfade
Bu, Çin’in gümrük tarifelerinin artırılması nedeniyle bir ülke hakkında “ayrımcılık” gerekçesiyle başlattığı ilk soruşturma. Daha önce, ABD, Çin’den ithal olan bazı ürünlere ek gümrük tarifeleri getirmiş ve Avrupa Birliği (AB) de Çin’den ithal elektrikli araçlara yönelik yürüttüğü sübvansiyon soruşturmasının ardından benzer tarifeleri artırmıştı.
Dış Ticaret Yasası ve Cevap Mekanizması
Çin’in Dış Ticaret Yasası’nın 7. maddesi, herhangi bir ülke veya bölgenin “ayrımcı” yasaklarına ve kısıtlamalarına karşı “karşı-tedbirler” alınmasına izin veriyor. Bu yasanın öngördüğü tedbirler, Çin’in uluslararası ticaret ilişkilerindeki tutumunu ve müzakerelerdeki kararlılığını ortaya koyuyor.
Kanada’nın Yeni Gümrük Tarifeleri
Kanada hükümeti, Başbakan Justin Trudeau başkanlığında, 26 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, Çin’den ithal elektrikli araçlara 1 Ekim‘den itibaren %100, alüminyum ve çelik ürünlerine ise 15 Ekim‘den itibaren %25 gümrük tarifesi uygulanacağını bildirmişti. Bu karar, Çin’in ticaret politikaları üzerinde baskı oluşturma çabasının bir parçası olarak görülüyor.
Çin’in Tepkisi
Çin, bu tarife artışları ve diğer kısıtlayıcı tedbirlerin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına aykırı olduğunu savunarak 6 Eylül’de Kanada aleyhine resmi bir şikayet başvurusu yaptı. Bu durum, uluslararası ticaret alanındaki gerginliklerin artmasına neden olurken, iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerinin geleceği açısından belirsizlik yaratıyor.
Çin’in Kanada’ya yönelik başlattığı bu soruşturma, sadece iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerini değil, aynı zamanda global ticaret dinamiklerini de etkileyebilecek bir gelişme. Bu süreç, hem Çin hem de Kanada için stratejik kararlar alınmasını gerektirebilir ve uluslararası ticaret arenasındaki dengeleri yeniden şekillendirebilir.
